Damak Kanseri Belirtileri
Ağız Sağlının önemi ve Damak kanseri olmamak için yapılması gerekenler ve ağız damak kanseri belirtileri nelerdir?
Ağız içi kanserleri (intraoral kanserler)
Ağız içi kanserleri (İntraoral kanserler) genellikle orta yaş grubunda görülür. Erkeklerde kadınlara oranla 2 kat fazla rastlanır. Son yıllarda sigara ve alkol tüketiminin kadınlar arasında da gözle görülür bir artışı söz konusudur. Bu nedenle, özellikle dil kanserlerinin kadınlarda görülme oranında önemli bir artış gözlenmektedir.Damak Kanseri olarak da bilinen kanserin özellikle;
Ağız içi kanserleri ağız boşluğunu oluşturan bölgelerde ortaya çıkar. Bu bölgeler, dil, ağız tabanı, sert damak, yumuşak damağın ön kısmı, çene, yanak ve dişetleridir. Ağız içi kanserleri orijinal olarak ağız boşluğunu döşeyen örtüden (mukoza) kaynağını almakla birlikte, ağız boşluğunda sayısı 600 ile 1000 arasında olan minör tükürük bezlerinden de gelişebilir. Bunun dışında boğaz, burun gibi ağız çevresindeki bölgelerden başlayan tümörler de ağız içine yayılmış olabilir.
Ağız içi kanserleri de diğer bölgelerin kanserleri gibi erken dönemde tanı konularak tedavi edilebilir. Aksi durumda hızla yayılarak sürekli ağrı, yeme, içme, yutma ve konuşma gibi çok önemli fonksiyonların kaybına, tedavi sonrası düzeltilmesi mümkün olmayan yüz ve ağız deformitelerine ve istenmeyen yaşamsal sonuçlara neden olabilir.
Damak Kanseri
Ağız içi kanserlerinin nedenleri
Ağız içi kanserlerinin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bununla beraber, tütün ürünleri, alkol ve bazı besinlerdeki karsinojen katkı maddeleri, kötü diş veya protezlere bağlı kronik travmalar ağız içi kanserleri riskini arttırabilir. Genetik yatkınlık da ağız içi kanserleri için risk faktörleri arasında yer alır.
Ağız içinde, özellikle dil üzerinde sürekli beyaz lekeler (lökoplaki) veya kırmızı lekeler (eritroplaki) ortaya çıktığında, kanser öncüsü yaralar olarak dikkate alınmalı ve bu lezyonlar mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Birçok ağız içi yara öncelikle diş hekimi tarafından görülmektedir. Bu nedenle diş hekimleri hastalığın erken dönemde teşhis edilmesinde çok önemli bir rol oynarlar.
Ağız içi kanserlerinin belirtiler
Ağız içinde kolaylıkla kanayan ve iyileşmeyen bir yara
Ağız içinde veya etrafında beyaz veya kırmızı renkli alanlar
Ağız içinde hassas, tahriş olmuş, kabarık veya kalınlaşmış alanların olması
Ağzınızın herhangi bir bölümünde his kaybı veya uyuşukluk
Alt veya üst çenede meydana gelen şişlikler ve bunun sonucu mevcut protez uyumunun bozulması
Çiğneme veya yutma güçlüğü
Ağızda acı veya zor tanımlanan ağrı
Bilinen bir neden olmaksızın boğazda takılma hissi
Ses değişikliği veya boğazda yutulamayan cisim hissi
Dil ve çene hareketlerinde zorlanma
Boyunda şişlik (kitle)
Ağız içi kanserleri başlangıç döneminde ağrısızdır. Kanser ilerleyerek sağlıklı ağız dokularında hasar oluşunca ağrı şikayeti de başlar. Hastaların mevcut ağız kanserini fark etmesi güç olabilir. Tedavi geciktiğinde hastalık boyundaki lenf bezlerine, çevre komşu dokulara, akciğer ve kemik gibi uzak organlara yayılım gösterebilir.
Tanı
Bir ay içerisinde geçmeyen ağız içindeki herhangi bir şişlik veya doku değişikliği kulak burun boğaz uzman hekimi tarafından değerlendirmelidir. Tam bir kulak burun boğaz muayenesini takiben hastaya kesin tanı konulabilmesi için tümörden biyopsi alınmalıdır.
Tümör boyutları ve diğer yapılara yayılması hakkında fikir sahibi olmak için; boyun ultrasonu, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG), pozitron emisyon tomografisi (PET) gibi görüntüleme yöntemlerinden yararlanılmaktadır.
Ağız içi kanserlerinde tedavi
Tanı konduktan sonra, kulak burun boğaz uzmanı tarafından tümörün boyutu ve evresi, hastanın genel durumu ve tümörün yakın veya uzak yayılımı (metastaz) olup olmamasına göre hastalığın tedavisi planlanır. Bu tümörlerin tedavisinde bilinen en başarılı yöntem cerrahidir. Tümör ve yayılma potansiyeli olan çevresindeki bölgeler vücuttan uzaklaştırılır. Hastalığın evresi, hastanın genel durumu ve patolojik inceleme sonuçlarına göre radyasyon ve kemoterapi de tedaviye eklenebilir. Başarılı tedavi sonuçları için erken tanı son derece önemlidir.
Ağız içi kanser riskinin azaltılması için
Alkol ve tütün ürünlerini birlikte kullanan kişilerde ağız kanseri riski, kullanmayan kişilere göre 15 kat fazladır. Sigara, puro, pipo gibi tütün ürünleri kullanılmamalı ve tütün çiğnenmemelidir. Alkol kullanımının azaltılması veya kesilmesi önemli bir noktadır. Meyve ve sebzeden zengin, sağlıklı beslenme her kanser türünde olduğu gibi burada da riski azaltmak için çok önemli bir rol oynamaktadır.